ivan
Üye
Network birbirine kablolarla baglanış server, printer, pc, modem gibi bircok haberlesme ekipmanının en ekonomik
ve verimli yoldan kullanılmasıdır. Network insanlarin bireyselce degil, ortak çalısmalarını saglar.
Network, veri, yazılım ve ekipman paylasimidir.
Küçük bir ag iki bilgisayardan olusabilecegi gibi, büyük bir ag binlerce bilgisayar, fax-modem, cd-rom sürücü, printer ve bunun gibi ekipmanlardan olusabilir.
Neden Network’e gereksinim duyulur?
Network zaman ve para kazanci saglar.
Basari için isletmenin sadece ofis içinde degil, tüm dünya ile haberlesmesi gerekir.
Paylasım söz konusu oldugundan donanım tüm personel tarafından kullanılabılir, herbir birey için
extra printer, modem, disk ünitesi gerekmez. Internet erişiimi de bir ag üzerinde paylaştırılabilir.
Network Nasil Çalisir?
Ethernet en genel networking sistemidir. Ethernet standardlariyla birlikte gelmistir.
Ethernet agindan gönderilen tüm mesajlar diger bir ekipmanin alabilecegi standart kodlardan olusur.
Ilk olarak XEROX tarafindan bulunmus ve daha sonra DEC, Intel ve XEROX tarafindan formulize edilip belirli
metodlari kullanip saniyede 10 Mbit veri transfer edebilen bir sistem olarak ortaya çikmistir.
Network Topolojileri
Üç çesit network yapisi vardir. Bunlar “star”, “bus” ve “ring” topolojileridir. Star ve Bus mimari en çok kullanilanlaridir.
Star Yapy
Adindan anlasilabilecegi gibi yildiz mimarisindedir.
Yani yildizin merkezinde bir hub veya switch, bunlara bagli olan tüm noktalari birbirine
baglar (UTP kablo ile). Kablonun bir ucu network adaptör kartina bagli iken, digeri hub veya switch’e takilir.
Star Networkün Avantajlari
Ekonomik kablolama
Hizli kurulum
Kolay genisletilebilirlik
Switch veya bridge ile genisletilmesi network performansini arttirir.
Baglantida meydana gelebilecek kopukluk , tüm agi etkilemez .
Huba yapilan baglantilar hub üzerindeki baglantilarin durumunu gösteren isiklar sayesinde durumlari anlasilir ve ariza tesbiti kolaylasir.
Dezavantajlari
Hub ile hub arasindaki baglantiyi saglayan kablonun uzunlugu 100m yi geçemez.
Bus Yapi
Bus yapi, omurga yapi olarakta adlandirilir. Ag üzerindeki tüm node’lar tek bir hat üzerindedir.
Veri bu node’lardan geçerek istenilen node’a ulasir.
Ag baglantisi tek bir koaksiyel kablo ile yapilir. Bu kablonun uçlarina BNC denilen konnektörler baglanir.
Bus Yapinin Avantajlari
Guvenilir kablo kullanir (koaksiel kablo).
Basit network genislemesi saglar.
Hub veya benzeri merkezi ag ekipmani gerektirmez.
Bus Yapi Dezavantajlari
Standardlari 30 node’tan fazlasina izin vermiyor.
Agin toplam uzunlugu 185 mt.’yi geçemez.
Herhangi bir node’un baglantisinin kesilmesi tüm agi etkiler.
Ariza tesbiti zor.
Server: Server, dosya depolamak ve bu dosyalara ag üzerinden erismek için kullanilan
basit bir sistem olabilecegi gibi, birçok hard-disk içeren, yedekleme üniteleri ve cd-rom sürücüleri olan kompleks sistemler olabilir.
Printer, fax makinalari, modemler, internet erisimi, vs. gibi kaynaklarin ag üzerinde paylasilmasina yardimci olur.
Server’a baglanan bilgisayarlara istemci (client) denir.
Sunucular genelde, veritabani dosyalarini, birçok yazilim istemcisinin erisimine sunar.
Hub: Hub’in görevi kendisine ulasan sinyalleri alip yine kendisine bagli olan ag ekipmanlarina dagitmaktir.
Hub bu islem sirasinda bir tekrarlayici görevi görür ve sinyali güçlendirir.
Mbps: Saniyede 10 milyon bit (Millions of bits per second)
Switch: Switch’ler daha kompleks ve daha verimli hublardir. Portlari arasinda direk kanal olusturma yetenegi vardir.
Network performansini arttirir.
Node: Bir network ekipmani (hub veya switch gibi) ile haberlesebilen, server, printer, fax makinasi, vb.
Workgroup: Küçük haberlesebilen bir grup olusturabilmek için, tek bir switch veya hub’a bagli node’lara denir.
10BASE-T Kablo: Her iki ucunda RJ-45 konnektörü bulunan, Kategori 3 kablolamayi destekleyen 10 Mbps ethernet standardinin kablosu.
Server Tabanli ve Peer-to-Peer Networkler
Server Tabanli Networkler
Server tabanli aglarda “server” agin yöneticisidir. Tüm node’lar server’a baglidir. (Star yapida hub araciligiyla).
Bu aglarda sunucu ortak kullanima açilan yazilim, printer, fax modem, internet erisimi gibi kaynaklari, istemcilerin erisimine sunar.
Sunucu bir hakem gibi davranir ve node’lar bilgi istediginde önce server’la konusur ve server istenilen bilginin
yerini tesbit ederek, kullanicin erisim haklarina göre veriye ulasimini saglar.
Peer-to-Peer Networkler
Bu ag yapisinda server kullanilmaz, herbir istemci kendi hard diskine sahiptir.
Her node birbiri ile konusabilir ve istedigi bilgi veya servisi alabilir.
Istemciler diger istemcilerin kullanimina açmak istedikleri veri veya servisi paylastirirlar.
Network Ekipmanlari
Network Adaptör Kartlari
Network Adaptör Kartlari (Network Arabirim Kartlari) ag yapisinin temelini olusturur.
Günümüzde bazi bilgisayarlar üzerinde ag adaptör kartiyla gelir.
Eger bilgisayarinizda böyle bir kart yoksa anakart üzerindeki bos bir slota, modem veya ses karti takar gibi kisa sürede takilabilir.
Network arabirim karti bilgisayarinizla ag arasindaki baglantiyi saglar. Veriyi Ethernet aginin okuyabilecegi ve kabul edecegi formata çevirir.
Bu kartlar üzerinde hub veya switch’e baglayabilmeniz için konnektörler bulunur.
Network Arabirim Kartlari driver (sürücü) dedigimiz üretici firma tarafindan yazilan software’lerle gelirler.
10 Mbps veya 10/100 Mbps çift hizli çalisabilen ethernet kartlari vardir.
Hub
Hub’lar star topoloji aglarda merkezi baglanti üniteleridir. Hub kendisine baglanilan tüm node’larin birbirleri ile iletisim kurmasini saglar.
Hub’a baglanilan her ekipmanin kendi güç kaynagi oldugu gibi hub’inda kendi güç kaynagi vardir.
Hub üzerinde bulunan durum isiklari ag durumunu izlememizi ve ariza tesbit islemlerini kolaylastirir.
Ikiden fazla hub birbirine baglanabilir fakat Ethernet standartlarinda bazi sinirlar vardir.
Hub-Hub baglantilari yerine switchlerden hub’lara gidilebilir, ve bu durum ag performansini arttirir.
10 Mbps veya 100 Mbps aglar için hub’lar bulunmaktadir.
Bridge
Bridge’ler bagimsiz workgrouplari birbirine baglamak için kullanilir. Veri yönlendirme islemi yapar.
10 Mbps ve 100 Mbps aglari birbirine baglayabilir.
Switch
Switchler daha öncede bahsedildigi gibi daha kompleks Hub’lardir.
Büyük bir agi segmentlere (parçalara) bölerek ag performansini arttirir.
Herhangi bir node’tan gelen verinin tüm aga dagitilmasi yerine istenilen node’a dagitilmasini saglar.
Ag durmunu izler, veriyi gönderip, iletim isleminin yapilip yapilmadigini test eder.
Bu özellige “store and forward” (depola ve ilet) denir.
Repeater
Repeater (tekrarlayici), ethernet ag standartlarinda merkezi baglanti noktasi ile node arasindaki mesafenin
maximum sinirinin asmasi durumunda kullanilir. Sinyali alip, güçlendirip, gönderme özelligine sahiplerdir.
Hub veya switchler de birer repeater görevi görür.
Router
Router’lar ag trafigini filtre eder ve dosyanin dogru yere gönderilmesini saglamak için degisik protokolleri birbirine baglar.
Bu filtreleme isleminden dolayi router, switch veya bridge’den daha yavas çalisir.
Hub veya switch’lerden farkli olarak router’lar ag yönetim hizmetleri sunarlar.
filtreleme islemi: Verinin içerigi incelenir ve iletilmesi gerekmiyorsa iletilmez.
Switch veya bridge’te verinin içerigine bakilmadan iletim islemi yapilir.
protokol: Ag üzerinde veri iletimi için kullanilan kurallar veya islemler.
PC Adaptör Kartlari
Laptop (dizüstü) bilgisayarlar ethernet agina kredi kartina benzer kartlarla baglanabilir.
PC kartlari bütünlesik fax/data ve modem özelligine sahip olabilir .
Network Isletim Sistemi Nedir?
Network Isletim Sistemi (NOS) ag üzerinde bilgisayarlarin ve diger ekipmanlarin birbirleri arasinda veri alip göndermelerini saglarlar.
Windows95, Windows NT, veya Macintosh gibi baska amaçlar için kullanilabilen isletim sistemleri ve sadece ag isletim sistemi
olarak kullanilabilen Novell veya LANtastic gibi yazilimlar örnek verilebilir.
Network Için Yardimci Ögütler
Ethernet standartlari geçerli bir networkün olusturulma seklini belirler. Unutulmamasi gereken eger kurulumunuz
standartlara uygunsa networkünüz çalisacaktir. Burada probleme neden olacak belli basli birkaç sey, yanlis kablolama, kablo
uzunlugunun siniri geçmesi ve fazla kullanicinin bulunmasidir.
Bu bölümden sonra “Networkün Geçerli Yapilmasi” basligi altindaki diyagramlarda standartlara uyan geçerli bir network ve
standartlarin disindaki geçersiz bir networkü göreceksiniz.
Networkünüzü planlarken bu standartlari takip ederek networkünüzü daha verimli bir sekilde çalismasini saglayabilirsiniz.
Üç Önemli Husus
Kablolama
Yanlis kalite veya tipteki kablolama heberlesmeyi güçlestirir.
Baglanti Sayisi
Switch ile parçalara ayrilmamis networkteki çok fazla sayidaki hub veya çalisma grubundaki çok fazla
sayidaki baglanti sik sik çakismalara ve hatalara neden olacaktir.
Mesafe
ethernet standartlarinin göre daha uzun mesafelere çikan baglantilar networkün çökmesine neden olan
zamanlama problemlerine neden olur.
ve verimli yoldan kullanılmasıdır. Network insanlarin bireyselce degil, ortak çalısmalarını saglar.
Network, veri, yazılım ve ekipman paylasimidir.
Küçük bir ag iki bilgisayardan olusabilecegi gibi, büyük bir ag binlerce bilgisayar, fax-modem, cd-rom sürücü, printer ve bunun gibi ekipmanlardan olusabilir.
Neden Network’e gereksinim duyulur?
Network zaman ve para kazanci saglar.
Basari için isletmenin sadece ofis içinde degil, tüm dünya ile haberlesmesi gerekir.
Paylasım söz konusu oldugundan donanım tüm personel tarafından kullanılabılir, herbir birey için
extra printer, modem, disk ünitesi gerekmez. Internet erişiimi de bir ag üzerinde paylaştırılabilir.
Network Nasil Çalisir?
Ethernet en genel networking sistemidir. Ethernet standardlariyla birlikte gelmistir.
Ethernet agindan gönderilen tüm mesajlar diger bir ekipmanin alabilecegi standart kodlardan olusur.
Ilk olarak XEROX tarafindan bulunmus ve daha sonra DEC, Intel ve XEROX tarafindan formulize edilip belirli
metodlari kullanip saniyede 10 Mbit veri transfer edebilen bir sistem olarak ortaya çikmistir.
Network Topolojileri
Üç çesit network yapisi vardir. Bunlar “star”, “bus” ve “ring” topolojileridir. Star ve Bus mimari en çok kullanilanlaridir.
Star Yapy
Adindan anlasilabilecegi gibi yildiz mimarisindedir.
Yani yildizin merkezinde bir hub veya switch, bunlara bagli olan tüm noktalari birbirine
baglar (UTP kablo ile). Kablonun bir ucu network adaptör kartina bagli iken, digeri hub veya switch’e takilir.
Star Networkün Avantajlari
Ekonomik kablolama
Hizli kurulum
Kolay genisletilebilirlik
Switch veya bridge ile genisletilmesi network performansini arttirir.
Baglantida meydana gelebilecek kopukluk , tüm agi etkilemez .
Huba yapilan baglantilar hub üzerindeki baglantilarin durumunu gösteren isiklar sayesinde durumlari anlasilir ve ariza tesbiti kolaylasir.
Dezavantajlari
Hub ile hub arasindaki baglantiyi saglayan kablonun uzunlugu 100m yi geçemez.
Bus Yapi
Bus yapi, omurga yapi olarakta adlandirilir. Ag üzerindeki tüm node’lar tek bir hat üzerindedir.
Veri bu node’lardan geçerek istenilen node’a ulasir.
Ag baglantisi tek bir koaksiyel kablo ile yapilir. Bu kablonun uçlarina BNC denilen konnektörler baglanir.
Bus Yapinin Avantajlari
Guvenilir kablo kullanir (koaksiel kablo).
Basit network genislemesi saglar.
Hub veya benzeri merkezi ag ekipmani gerektirmez.
Bus Yapi Dezavantajlari
Standardlari 30 node’tan fazlasina izin vermiyor.
Agin toplam uzunlugu 185 mt.’yi geçemez.
Herhangi bir node’un baglantisinin kesilmesi tüm agi etkiler.
Ariza tesbiti zor.
Server: Server, dosya depolamak ve bu dosyalara ag üzerinden erismek için kullanilan
basit bir sistem olabilecegi gibi, birçok hard-disk içeren, yedekleme üniteleri ve cd-rom sürücüleri olan kompleks sistemler olabilir.
Printer, fax makinalari, modemler, internet erisimi, vs. gibi kaynaklarin ag üzerinde paylasilmasina yardimci olur.
Server’a baglanan bilgisayarlara istemci (client) denir.
Sunucular genelde, veritabani dosyalarini, birçok yazilim istemcisinin erisimine sunar.
Hub: Hub’in görevi kendisine ulasan sinyalleri alip yine kendisine bagli olan ag ekipmanlarina dagitmaktir.
Hub bu islem sirasinda bir tekrarlayici görevi görür ve sinyali güçlendirir.
Mbps: Saniyede 10 milyon bit (Millions of bits per second)
Switch: Switch’ler daha kompleks ve daha verimli hublardir. Portlari arasinda direk kanal olusturma yetenegi vardir.
Network performansini arttirir.
Node: Bir network ekipmani (hub veya switch gibi) ile haberlesebilen, server, printer, fax makinasi, vb.
Workgroup: Küçük haberlesebilen bir grup olusturabilmek için, tek bir switch veya hub’a bagli node’lara denir.
10BASE-T Kablo: Her iki ucunda RJ-45 konnektörü bulunan, Kategori 3 kablolamayi destekleyen 10 Mbps ethernet standardinin kablosu.
Server Tabanli ve Peer-to-Peer Networkler
Server Tabanli Networkler
Server tabanli aglarda “server” agin yöneticisidir. Tüm node’lar server’a baglidir. (Star yapida hub araciligiyla).
Bu aglarda sunucu ortak kullanima açilan yazilim, printer, fax modem, internet erisimi gibi kaynaklari, istemcilerin erisimine sunar.
Sunucu bir hakem gibi davranir ve node’lar bilgi istediginde önce server’la konusur ve server istenilen bilginin
yerini tesbit ederek, kullanicin erisim haklarina göre veriye ulasimini saglar.
Peer-to-Peer Networkler
Bu ag yapisinda server kullanilmaz, herbir istemci kendi hard diskine sahiptir.
Her node birbiri ile konusabilir ve istedigi bilgi veya servisi alabilir.
Istemciler diger istemcilerin kullanimina açmak istedikleri veri veya servisi paylastirirlar.
Network Ekipmanlari
Network Adaptör Kartlari
Network Adaptör Kartlari (Network Arabirim Kartlari) ag yapisinin temelini olusturur.
Günümüzde bazi bilgisayarlar üzerinde ag adaptör kartiyla gelir.
Eger bilgisayarinizda böyle bir kart yoksa anakart üzerindeki bos bir slota, modem veya ses karti takar gibi kisa sürede takilabilir.
Network arabirim karti bilgisayarinizla ag arasindaki baglantiyi saglar. Veriyi Ethernet aginin okuyabilecegi ve kabul edecegi formata çevirir.
Bu kartlar üzerinde hub veya switch’e baglayabilmeniz için konnektörler bulunur.
Network Arabirim Kartlari driver (sürücü) dedigimiz üretici firma tarafindan yazilan software’lerle gelirler.
10 Mbps veya 10/100 Mbps çift hizli çalisabilen ethernet kartlari vardir.
Hub
Hub’lar star topoloji aglarda merkezi baglanti üniteleridir. Hub kendisine baglanilan tüm node’larin birbirleri ile iletisim kurmasini saglar.
Hub’a baglanilan her ekipmanin kendi güç kaynagi oldugu gibi hub’inda kendi güç kaynagi vardir.
Hub üzerinde bulunan durum isiklari ag durumunu izlememizi ve ariza tesbit islemlerini kolaylastirir.
Ikiden fazla hub birbirine baglanabilir fakat Ethernet standartlarinda bazi sinirlar vardir.
Hub-Hub baglantilari yerine switchlerden hub’lara gidilebilir, ve bu durum ag performansini arttirir.
10 Mbps veya 100 Mbps aglar için hub’lar bulunmaktadir.
Bridge
Bridge’ler bagimsiz workgrouplari birbirine baglamak için kullanilir. Veri yönlendirme islemi yapar.
10 Mbps ve 100 Mbps aglari birbirine baglayabilir.
Switch
Switchler daha öncede bahsedildigi gibi daha kompleks Hub’lardir.
Büyük bir agi segmentlere (parçalara) bölerek ag performansini arttirir.
Herhangi bir node’tan gelen verinin tüm aga dagitilmasi yerine istenilen node’a dagitilmasini saglar.
Ag durmunu izler, veriyi gönderip, iletim isleminin yapilip yapilmadigini test eder.
Bu özellige “store and forward” (depola ve ilet) denir.
Repeater
Repeater (tekrarlayici), ethernet ag standartlarinda merkezi baglanti noktasi ile node arasindaki mesafenin
maximum sinirinin asmasi durumunda kullanilir. Sinyali alip, güçlendirip, gönderme özelligine sahiplerdir.
Hub veya switchler de birer repeater görevi görür.
Router
Router’lar ag trafigini filtre eder ve dosyanin dogru yere gönderilmesini saglamak için degisik protokolleri birbirine baglar.
Bu filtreleme isleminden dolayi router, switch veya bridge’den daha yavas çalisir.
Hub veya switch’lerden farkli olarak router’lar ag yönetim hizmetleri sunarlar.
filtreleme islemi: Verinin içerigi incelenir ve iletilmesi gerekmiyorsa iletilmez.
Switch veya bridge’te verinin içerigine bakilmadan iletim islemi yapilir.
protokol: Ag üzerinde veri iletimi için kullanilan kurallar veya islemler.
PC Adaptör Kartlari
Laptop (dizüstü) bilgisayarlar ethernet agina kredi kartina benzer kartlarla baglanabilir.
PC kartlari bütünlesik fax/data ve modem özelligine sahip olabilir .
Network Isletim Sistemi Nedir?
Network Isletim Sistemi (NOS) ag üzerinde bilgisayarlarin ve diger ekipmanlarin birbirleri arasinda veri alip göndermelerini saglarlar.
Windows95, Windows NT, veya Macintosh gibi baska amaçlar için kullanilabilen isletim sistemleri ve sadece ag isletim sistemi
olarak kullanilabilen Novell veya LANtastic gibi yazilimlar örnek verilebilir.
Network Için Yardimci Ögütler
Ethernet standartlari geçerli bir networkün olusturulma seklini belirler. Unutulmamasi gereken eger kurulumunuz
standartlara uygunsa networkünüz çalisacaktir. Burada probleme neden olacak belli basli birkaç sey, yanlis kablolama, kablo
uzunlugunun siniri geçmesi ve fazla kullanicinin bulunmasidir.
Bu bölümden sonra “Networkün Geçerli Yapilmasi” basligi altindaki diyagramlarda standartlara uyan geçerli bir network ve
standartlarin disindaki geçersiz bir networkü göreceksiniz.
Networkünüzü planlarken bu standartlari takip ederek networkünüzü daha verimli bir sekilde çalismasini saglayabilirsiniz.
Üç Önemli Husus
Kablolama
Yanlis kalite veya tipteki kablolama heberlesmeyi güçlestirir.
Baglanti Sayisi
Switch ile parçalara ayrilmamis networkteki çok fazla sayidaki hub veya çalisma grubundaki çok fazla
sayidaki baglanti sik sik çakismalara ve hatalara neden olacaktir.
Mesafe
ethernet standartlarinin göre daha uzun mesafelere çikan baglantilar networkün çökmesine neden olan
zamanlama problemlerine neden olur.
